توضیحات
لیزر
در دنیای مدرن، فناوری‌های پیشرفته نقش بسزایی در افزایش دقت، سرعت و کیفیت فرآیندهای تولیدی دارند.
یکی از این فناوری‌های مهم، لیزر است که در صنایع مختلف برای برش، حکاکی، جوشکاری و اندازه‌گیری دقیق
مورد استفاده قرار می‌گیرد.لیزر مخفف عبارت “تقویت نور توسط گسیل القایی تابش” (Light Amplification by
Stimulated Emission of Radiation) است. این تکنولوژی با تولید یک پرتو نوری متمرکز و پرقدرت، امکان انجام
کارهایی را فراهم میکند که با روشهای سنتی قابل انجام نیستند یا به زمان و هزینه زیادی نیاز دارند. در این
مقاله، به بررسی نحوه عملکرد لیزر، انواع آن، کاربردها و مزایای این فناوری در صنایع مختلف می‌پردازیم .نحوه
عملکرد لیزر:لیزرها با استفاده از تقویت نور و تولید یک پرتو بسیار متمرکز، قابلیت نفوذ و برش مواد سخت را
دارند. عملکرد لیزر به این صورت است که یک منبع انرژی (مانن الکتریسیته یا نور) به یک محیط فعال لیزری
(مانند گاز، جامد یا مایع) اعمال شده و پرتو نور همگن و تقویت‌شده‌ای ایجاد میشود. این پرتو به‌وسیله‌ی آینه
ها و عدسی‌های مخصوص متمرکز شده و برای کاربردهای مختلف صنعتی استفاده میشود.
انواع لیزر و کاربردهای آن‌ها
لیزرها بر اساس نوع منبع تولید نور، قدرت و کاربردشان به دسته‌های مختلفی تقسیم میشوند. برخی از مهم
ترین انواع لیزر عبارتند از:
لیزر CO₂ (دی‌اکسید کربن):ویژگی: یکی از پرکاربردترین انواع لیزر در صنعت، که از گاز CO₂ به عنوان محیط
فعال استفاده میکند.کاربردها: برش و حکاکی روی فلزات، چوب، پلاستیک، پارچه، شیشه و چرم.مزیت: دقت
بالا، سرعت زیاد و مناسب برای مواد غیر فلزیلیزر فیبر نوری (Fiber Laser): ویژگی : این نوع لیز ر از فیبر های
نوری تقویت‌شده برای تولید پرتو لیزری استفاده میکند .کاربرد ها : برش و حکاکی فلزات سخت مانند فولاد،
آلومینیوم، طلا، نقره و مس مزیت: قدرت بالا، عمر طولانی، مصرف انرژی کم و سرعت بیشتر نسبت به CO₂.
لیزرNd:YAG (نئودیمیوم-یاگ):ویژگی:از یک کریستال نئودیمیوم-یاگ به‌عنوان محیط فعال استفاده میکند.کاربرد
ها: جوشکاری فلزات، برش‌های بسیار دقیق در جراحیهای پزشکی، و ساخت قطعات حساس صنعتی .مزیت:
قدرت بالا، قابلیت تمرکز پرتو برای دقت بیشتر.لیزر UV و لیزر سبز:ویژگی: از طول موج های کوتاه‌تری استفاده
میکنند که دقت فوق‌العاده بالایی را ارائه میدهند.کاربردها: برش وحکاکی قطعات الکترونیکی،مدارهای چاپی،
و صنایع اپتیکمزیت: دقت میکرونی، عدم ایجاد حرارت زیاد روی سطح ماده.
کاربردهای لیزر در صنعت
فناوری لیز ر در طیف گسترده‌ای از صنایع به کار گرفته میشود و به دلیل دقت ، سرعت و انعطاف پذیری بالا،
جایگزین روشهای سنتی شده است. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:برش لیز ری فلزات و غیر فلزات:
یکی از رایج‌ترین کاربرد های لیز ر در برش دقیق و سریع فلزات مانند استیل ، آلومینیوم ، مس و برنج است.
همچنین در برش مواد غیر فلزی مانندچوب،پلاستیک،پارچه وچرم استفاده میشود.حکاکی و مارک زنی لیزری:
با استفاده از لیز ر می‌توان نوشته‌ها، لوگوها، بارکدها و طرح‌های گرافیکی را روی فلزات، شیشه، پلاستیک و
سایر مواد حکاکی کرد. این کاربرد در تولید قطعات خودرو ، لوازم خانگی ، تجهیزات پزشکی و تبلیغات بسیار
محبوب است.جوشکاری لیزری:لیز ر به‌عنوان یک منبع حرارتی دقیق، برای جوشکاری فلزات و آلیاژ های خاص
استفاده میشود. این روش در صنعت خودروسازی، هوافضا و پزشکی برای تولید قطعات مقاوم و بدون نقص
کاربرد دارد.
صنعت پزشکی و جراحی لیزری
در پزشکی، لیز ر در جراحیهای چشمی، حذف تومورها، لیزر درمانی پوست و دندانپزشکی به‌کار میرود. این
تکنولوژی باعث کاهش خونریزی، افزایش دقت جراحی و کاهش دوران نقاهت بیماران شده است.صنعت
الکترونیک و تولید مدارهای چاپی:لیز ر در تولید بردهای الکترونیکی و قطعات ریز و پیچیده استفاده میشود.این
تکنولوژی دقت بالایی در ایجاد شیارها و سوراخ‌های ریز برای مدار های میکروالکترونیکی فراهم میکند.صنعت
هوافضا و نظامی:در ساخت قطعات پیچیده موتورهای هواپیما، تجهیزات فضایی، و سلاح‌های لیزری نظامی از
فناوری برش و جوشکاری لیزری استفاده میشود.
مزایای استفاده از لیزر در صنعت
فناوری لیز ر نسبت به روشهای سنتی چندین مزیت مهم دارد که باعث محبوبیت آن در صنایع مختلف شده
است:دقت و کیفیت بالا امکان ایجاد برش‌های بسیار دقیق و تمیز بدون نیاز به پرداخت کاری اضافی.سرعت
بالا و کاهش زمان تولید – افزایش بهره‌وری در تولید انبوه.عدم تماس فیزیکی و کاهش سایش ابزارها افزایش
طول عمر تجهیزات وکاهش هزینه‌های نگهداری.انعطاف‌پذیری در طراحی وتولیدامکان اجرای طرح‌های پیچیده
و سفارشی.
نتیجه‌گیری
فناوری لیز ر یکی از تحولات مهم در صنایع مدرن محسوب میشود که امکان برش ، حکاکی ، جوشکاری و
پردازش مواد مختلف را با دقت و کیفیت بسیار بالا فراهم کرده است . انواع لیز ر از جمله CO₂ ، فیبر نوری،
Nd:YAG و لیزرهای UV هرکدام برای کاربرد های خاصی طراحی شده‌اند و در صنایع خودرو سازی ، هوافضا،
پزشکی، الکترونیک وتبلیغات نقش کلیدی ایفا میکنند.استفاده از فناوری لیز ر موجب افزایش بهره‌وری ،کاهش
هزینه‌ها، افزایش دقت و کیفیت تولید شده است. با پیشرفت‌های آینده، انتظار میرود این تکنولوژی در زمینه
های بیشتری گسترش یافته و تحولی اساسی در تولیدات صنعتی ایجاد کند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.